Renesans.
W renesansie zaczęto oceniać muzykę jako dziedzinę sztuki, wynik wiedzy, umiejętności i talentu. Zwracano uwagę na wartości muzyki i na jej wpływy na ludzką psychikę. W tym okresie pojawili się pierwsi mistrzowie. Spuścizną po poprzedniej epoce były gatunki muzyki religijnej typu: msza, oficjum, w których pojawiał się tekst psalmodyczny.
Zaś w muzyce świeckiej przeważały pieśni takie jak: francuski chanson, włoski madrygał oraz utwory w akordowej technice z tanecznym rytmem, czyli frottola, balletto, villanella.
Najpopularniejsza była jednak muzyka wokalna, rola instrumentów dopiero zaczęła się rodzić. Zwłaszcza instrumenty akompaniujące np. akordeon, lutnia. Udoskonalano instrumenty klawiszowe, takie jak szpinet, czy organy. Rosła ilość warsztatów budowniczych instrumentów.
Renesans był burzliwą epoką, a dla kultury muzycznej znaczące było szczególnie wynalezienie druku oraz reformacja, Zmiany polityczno- gospodarcze spowodowały zmianę głównych ośrodków kultury muzycznej. zniszczona wojną 100-letnią Francja, utraciła swój prym na rzecz Flandrii i Burgundii, a z czasem Włoch, które w połowie XVI wieku stały się głównymi ośrodkami muzycznymi w Europie.
Zmianom w tej epoce podlegały różnorodne elementy języka muzycznego. Po pierwsze pojawiło się dążenie do naturalności wyrazu. Brzmienie średniowiecznego gotyku wypierała jednorodna polifonia wokalna o pełnym brzmieniu. Ideałem stała się śpiewna, płynna melodia.
Barok.
Barok w historii muzyki to okres od końca XVI wieku do około 1730 roku. Na ten czas przypada jeden z największych przełomów w dziejach muzyki, który charakteryzował się mocnym kontrastem wobec renesansu oraz dążeniem do wskrzeszenia dramatu antycznego. Na tej podstawie narodził się opera francuska na dworze Ludwika XIV. Pierwsza opera na świecie Pt. „Dafne” powstała w roku 1597 roku, a jej autorstwo przypisuje się Jacopo Periego.
Kolejną główną formą muzyczną była kantata oraz toccata, które zyskała nowe oblicze za sprawą Bacha, który rozbudował jej partie chóralne oraz wprowadził środki polifoniczne. Okres baroku rozwiną także muzykę lutniową, organową, skrzypcową. Do nowych gatunków muzyki religijnej należało oratorium.
Zmiany pojawiły się też w strukturze dzieła muzycznego np. powstał basso continuo, który stał się powszechnie stosowanym środkiem. Wyodrębniał on dwa przeciwstawne elementy, czyli głos basowy, stanowiący podstawę harmoniczną oraz sopran, któremu odpowiadał za realizację linii melodycznej. Środkowe głosy pełniły z kolei rolę wypełniającą. Przeciwstawność sopranu i basu znalazła zastosowanie w podziale instrumentów na fundamentalne i ornamentalne.
Głównymi przedstawicielami baroku w polskiej muzyce byli m.in. M. Zieleński, M. Mielczewski, B. Pękiel, J. Różycki, S. Szarzyński i G. Gorczycki.