Równe traktowanie kobiet i mężczyzn w zakresie pracy i spraw socjalnych jest jednym z fundamentów prawa europejskiego. Sama zasada równej płacy została wpisana już w 1957 r. w Traktat Rzymski, zaś problematyka równych szans w strategii zatrudnienia jest dla Unii Europejskiej bardzo ważna.
Unia Europejska działa na rzecz zapewnienia jednakowych praw dla kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Robi to głównie przy pomocy aktów prawnych regulujących zasadę równouprawnienia. Akty te zawiera prawo europejskie, i są to m.in.: dyrektywa o jednakowym wynagradzaniu kobiet i mężczyzn, dyrektywa o jednakowych warunkach zatrudniania kobiet i mężczyzn oraz ta o równym traktowaniu w zakresie ubezpieczeń społecznych.
Dyrektywy unijne dotyczą także macierzyństwa. Kilka zapisów zapobiega zwolnieniu pracownicy będącej w ciąży, równocześnie dąży do zapewnienia jej bezpiecznych warunków pracy i reguluje kwestię urlopów rodzicielskich. Według nowych rozporządzeń obojgu rodzicom przysługuje co najmniej trzymiesięczny urlop, a po powrocie do pracy mają prawo wrócić na to wcześniejsze lub równorzędne mu stanowisko. W Polsce urlop macierzyński przysługuje na okres 16 tygodni, a część tego urlopu może wykorzystać ojciec dziecka.
UE walczy także z problemem wysokiego bezrobocia wśród kobiet. Proponuje elastyczne formy zatrudnienia, programy szkoleniowe dla kobiet chcących się dokształcać lub przekwalifikować. Dodatkowo każda osoba, która czuje się poszkodowana z powodu niezastosowania zasady równego traktowania, może dochodzić swoich praw przed sądem.
W Polsce w ramach eliminowania praktyk dyskryminacyjnych od 1997 r. realizowany jest Krajowy Plan Działań Na Rzecz Kobiet. Oprócz tego, w latach 2000-2006 w ramach Narodowej Strategii Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich określono podstawowe zadania dla rządu w zakresie równych szans. Propozycje mają uelastycznić prawo pracy, rozwinąć kształcenie zawodowe, doskonalić pośrednictwo pracy i doradztwo zawodowe. Powszechniejsze mają też być informacje na temat praw kobiet oraz procedur ich dochodzenia na drodze sądowej.
Strategia przewiduje także działania na rzecz podtrzymania aktywności zawodowej kobiet będących na urlopie wychowawczym i po jego zakończeniu. Promowane będzie uczestnictwo kobiet w szkoleniach i kursach, zatrudnianie ich w niepełnym wymiarze godzin. Rząd będzie wspierał organizacje działające na rzecz równouprawnienia kobiet w dziedzinie pracy, a prawo finansowe zostanie dostosowane do dyrektyw unijnych mówiących o wyrównaniu wynagrodzeń kobiet i mężczyzn.
Do wymogów unijnych został także dostosowany Polski Kodeks Pracy. Nowe regulacje szczegółowo omawiają równe traktowanie kobiet i mężczyzn i zapewniają dalsze uelastycznienie przepisów prawa pracy. Dodany rozdział II a wprowadza zakaz dyskryminacji ze względu na płeć oraz definiuje dyskryminację bezpośrednia i pośrednią. Wprowadza również ważną zasadę, która funkcjonuje już w prawie europejskim – zasadę przeniesienia ciężaru dowodu. Zgodnie z nią to pracodawca w trakcie postępowanie przed sądem pracy musi udowodnić, że podejmując decyzję o niezatrudnieniu pracownika, czy też ograniczając mu dostęp do szkoleń lub awansów, miał ku temu przesłanki inne, niż płeć pracownika. Kodeks pracy został poszerzony o jeszcze jedną istotną zasadę, jaką posiada już prawo konstytucyjne, a mianowicie, że kobiety i mężczyźni mają prawo do takiej samej płacy za taką samą pracę lub pracę tej samej wartości. Pojawiły się również objaśnienia definicji molestowania i mobbingu.